Geertruidenberg: Difference between revisions
Knorrepoes (talk | contribs) m (Text replacement - " [[Category:Nederlandse " to " 50 px|Link=Netherlands[[Category:Nederlandse ") |
Knorrepoes (talk | contribs) m (Text replacement - "ü" to "ü") Tags: Mobile edit Mobile web edit |
||
| (26 intermediate revisions by the same user not shown) | |||
| Line 1: | Line 1: | ||
{{ | {| class="wikitable" | ||
|- style="vertical-align:top;" | |||
|[[File:geertrui.gif|center|alt=Wapen van {{PAGENAME}}/Arms (crest) of {{PAGENAME}}]] | |||
''' | | | ||
<center>''' {{uc:{{PAGENAME}}}} '''</center><br> | |||
'''Country''' : Netherlands [[File:Netherlands.jpg|60 px|right]]<br><br><br> | |||
'''Province''' : [[Noord-Brabant]][[File:noordbrabant.jpg|60 px|right]]<br><br><br> | |||
'''Additions''': | |||
* 1997 [[Raamsdonk]] | |||
{{#display_map:51.6989,4.8598|width=250|height=250|zoom=7}} | |||
|} | |||
{| class="wikitable" | |||
|+Official blazon | |||
|- | |||
|'''Dutch''' | |||
| Van goud, beladen met een klimmende leeuw van keel, houdende in deszelfs pooten een gebogen speer van sabel. Het schild staande in de Hollandsche Tuin en gedekt met een kroon van vijf fleurons van hetzelfde. | |||
''' | |- | ||
|'''English''' | |||
| blazon wanted | |||
|} | |||
===Oorsprong/verklaring=== | ===Oorsprong/verklaring=== | ||
Het wapen is officieel verleend op 16 juli 1817. | |||
Geertruidenberg is een van de oudste steden van Holland, gesticht | Geertruidenberg is een van de oudste steden van Holland, gesticht in een domeingoed van de graven van Holland. Al in 1213 bezit de stad een schepenbank. In de loop der 14e eeuw is de stad ommuurd. | ||
in een domeingoed van de graven van Holland. Al in 1213 bezit | |||
de stad een schepenbank. In de loop der 14e eeuw is de stad ommuurd. | |||
Minstens 10 verschillende zegels zijn bekend. Vier daarvan stellen | Minstens 10 verschillende zegels zijn bekend. Vier daarvan stellen de patroon en naamgeefster voor (St.Geertruid). Twee hebben een adelaar en dienen als tegenzegel van de eerste. De graven van Holland gebruikten een adelaar als zij zich presenteerden als rijksgroten. Eventueel kan in het geval van Geertruidenberg de adelaar slaan op graaf Willem II, de stichter van de stad en Rooms-koning. | ||
de patroon en naamgeefster voor (St.Geertruid). Twee hebben een | |||
adelaar en dienen als tegenzegel van de eerste. De graven van | |||
Holland gebruikten een adelaar als zij zich presenteerden als | |||
rijksgroten. Eventueel kan in het geval van Geertruidenberg de | |||
adelaar slaan op graaf Willem II, de stichter van de stad en Rooms-koning. | |||
De overige zegeltypen vertonen een schild met een leeuw, voorzien | De overige zegeltypen vertonen een schild met een leeuw, voorzien van een steek-of slagwapen. De kleur van het schild en de leeuw, goud en rood, typeren het als een wapen van het graafschap Holland, met een breukteken. | ||
van een steek-of slagwapen. De kleur van het schild en de leeuw, | |||
goud en rood, typeren het als een wapen van het graafschap Holland, | |||
met een breukteken. | |||
Afbeeldingen met het schild in zilver komen | Afbeeldingen met het schild in zilver komen vooral in Brabantse bronnen voor. Omstreeks 1450 is de leeuw op het stadszegel voorzien van een lans met dwarsstang, die op een prent in 1550 de vorm van een strijdbijl met lange steel schijnt te hebben; wellicht een versie van een hellebaard. Een hellebaard komt ook voor op de afbeeldingen van het wapen in de ramen van de St.Janskerk te Gouda (1596) en op de groothoofdspoort te Dordrecht (1618) en op een aantal gedrukte stadsgezichten en plattegronden uit de 17e en 18e eeuw. | ||
vooral in Brabantse bronnen voor. Omstreeks 1450 is de leeuw op | |||
het stadszegel voorzien van een lans met dwarsstang, die op een | |||
prent in 1550 de vorm van een strijdbijl met lange steel schijnt | |||
te hebben; wellicht een versie van een hellebaard. Een hellebaard | |||
komt ook voor op de afbeeldingen van het wapen in de ramen van | |||
de St.Janskerk te Gouda (1596) en op de groothoofdspoort te Dordrecht | |||
(1618) en op een aantal gedrukte stadsgezichten en plattegronden | |||
uit de 17e en 18e eeuw. | |||
Op een zegel uit 1596 komt de leeuw voorzien | Op een zegel uit 1596 komt de leeuw voorzien van een knots voor. Op het ontwerp voor het Goudse kerkglas is de leeuw eveneens voorzien van een knots, maar in de uteindelijke versie dus met een hellebaard. | ||
van een knots voor. Op het ontwerp voor het Goudse kerkglas is | |||
de leeuw eveneens voorzien van een knots, maar in de uteindelijke | |||
versie dus met een hellebaard. | |||
Op afbeeldingen in het stadhuis | Op afbeeldingen in het stadhuis uit de 17e en 18e eeuw heeft de leeuw weer een knots. Omstreeks 1656 vertoont het stadszegel de leeuw met een speer, die licht gebogen is. De kleur van alle wapen is hout- of metaalkleurig. Pas na 1647 is de kleur zwart. | ||
uit de 17e en 18e eeuw heeft de leeuw weer een knots. | |||
Over de betekenis van het wapen kan men allerlei suggesties doen. Twee van deze verklaringen zijn, de knots als herinnering aan de Bataven of de letterlijke vertaling van Ger-Trudis, zij die | |||
die | de speer voert. | ||
Het wapen wordt sinds 1569 geplaatst binnen de zgn Hollandse tuin. | |||
Een kroon verschijnt op het wapen in 1647 bij de lijkstatie van Frederik Hendrik. De kroon kan betrekking hebben op de titel Heer van Geertruidenberg die de Oranjes sinds Willem I voerden. | |||
de | |||
Bij de verlening werd om het historische wapen met Hollandse tuin en speer gevraagd, en werd de kroon toegevoegd. | |||
Een | ===Afbeeldingen=== | ||
<gallery widths=250px heights=200px perrow=0> | |||
van Geertruidenberg | File:Geertruidenberg16.jpg|alt=Wapen van Geertruidenberg/Arms (crest) of Geertruidenberg|Het wapen in een [[:Category:Windhag city arms|16e eeuws manuscript]] | ||
File:Geertruidenbergvr.jpg|alt=Wapen van Geertruidenberg/Arms (crest) of Geertruidenberg|Het wapen in een 16e eeuws manuscript | |||
File:Geertruidenberg5.jpg|alt=Wapen van Geertruidenberg/Arms (crest) of Geertruidenberg|Het wapen bij Vander Eyck (1628) met knots | |||
File:Geertruidenberg1650.jpg|alt=Wapen van Geertruidenberg/Arms (crest) of Geertruidenberg|Het wapen in 1650 | |||
File:Geertruidenberg17.jpg|alt=Wapen van Geertruidenberg/Arms (crest) of Geertruidenberg|Het wapen in een 17e eeuws [https://bm-lille.fr/patrimoine/digital-viewer/c-16435 manuscript] | |||
File:Geertruidenberg.hes.jpg|alt=Wapen van Geertruidenberg/Arms (crest) of Geertruidenberg|Het wapen in het [[Wapen- en Vlaggenboek Hesman|Wapen- en Vlaggenboek van Gerrit Hesman]] uit 1708 | |||
File:geertruidenbergz1.jpg|alt=Wapen van Geertruidenberg/Arms (crest) of Geertruidenberg|Een 19e eeuws lakzegel van de gemeente (foto Bauke Hüsken) | |||
File:geertruidenberg.ok.jpg|alt=Wapen van Geertruidenberg/Arms (crest) of Geertruidenberg|>Het wapen in de [[Oldenkott]] albums +/- 1910 | |||
File:geertruidenberg.hag.jpg|alt=Wapen van Geertruidenberg/Arms (crest) of Geertruidenberg|Het wapen in de [[Koffie Hag albums]] +/- 1930 | |||
File:Geertruidenberg.gg2.jpg|alt=Wapen van Geertruidenberg/Arms (crest) of Geertruidenberg|Het wapen op een [[Guido-Gazelle Brabant|sigarenbandje]] | |||
File:Geertruidenbergm.jpg|alt=Wapen van Geertruidenberg/Arms (crest) of Geertruidenberg|Het wapen op een lokale munt | |||
File:Geertruidenbergb1.jpg|alt=Wapen van Geertruidenberg/Arms (crest) of Geertruidenberg|Briefhoofd 1952 | |||
File:Geertruidenbergp1.jpg|alt=Wapen van Geertruidenberg/Arms (crest) of Geertruidenberg|Poststempel 1983 | |||
File:Geertruidenbergp.jpg|alt=Wapen van Geertruidenberg/Arms (crest) of Geertruidenberg|Poststempel 1989 | |||
File:Geertruidenberge.jpg|alt=Wapen van Geertruidenberg/Arms (crest) of Geertruidenberg|Het wapen op een envelop 1983 | |||
File:Geertruidenberge1.jpg|alt=Wapen van Geertruidenberg/Arms (crest) of Geertruidenberg|Het wapen op een envelop 1994 | |||
File:Geertruidenbergb2.jpg|alt=Wapen van Geertruidenberg/Arms (crest) of Geertruidenberg|Briefhoofd 1997 | |||
</gallery> | |||
[[Civic Heraldry Literature - Netherlands (Heraldische literatuur - Nederland)|'''Literatuur''']]: VdBergh, 1878; vHam, 1984 | |||
{{nl}} | |||
{{media}} | {{media}} | ||
[[Category:Nederlandse gemeentewapens G]] | |||
[[Category:Noord-Brabant]] | |||
[[Category:Noord Brabant]] | |||
[[Category:Granted 1817]] | [[Category:Granted 1817]] | ||
Latest revision as of 05:29, 14 April 2024
 |
Country : Netherlands  Province : Noord-Brabant  Additions:
|
| Dutch | Van goud, beladen met een klimmende leeuw van keel, houdende in deszelfs pooten een gebogen speer van sabel. Het schild staande in de Hollandsche Tuin en gedekt met een kroon van vijf fleurons van hetzelfde. |
| English | blazon wanted |
Oorsprong/verklaring
Het wapen is officieel verleend op 16 juli 1817.
Geertruidenberg is een van de oudste steden van Holland, gesticht in een domeingoed van de graven van Holland. Al in 1213 bezit de stad een schepenbank. In de loop der 14e eeuw is de stad ommuurd.
Minstens 10 verschillende zegels zijn bekend. Vier daarvan stellen de patroon en naamgeefster voor (St.Geertruid). Twee hebben een adelaar en dienen als tegenzegel van de eerste. De graven van Holland gebruikten een adelaar als zij zich presenteerden als rijksgroten. Eventueel kan in het geval van Geertruidenberg de adelaar slaan op graaf Willem II, de stichter van de stad en Rooms-koning.
De overige zegeltypen vertonen een schild met een leeuw, voorzien van een steek-of slagwapen. De kleur van het schild en de leeuw, goud en rood, typeren het als een wapen van het graafschap Holland, met een breukteken.
Afbeeldingen met het schild in zilver komen vooral in Brabantse bronnen voor. Omstreeks 1450 is de leeuw op het stadszegel voorzien van een lans met dwarsstang, die op een prent in 1550 de vorm van een strijdbijl met lange steel schijnt te hebben; wellicht een versie van een hellebaard. Een hellebaard komt ook voor op de afbeeldingen van het wapen in de ramen van de St.Janskerk te Gouda (1596) en op de groothoofdspoort te Dordrecht (1618) en op een aantal gedrukte stadsgezichten en plattegronden uit de 17e en 18e eeuw.
Op een zegel uit 1596 komt de leeuw voorzien van een knots voor. Op het ontwerp voor het Goudse kerkglas is de leeuw eveneens voorzien van een knots, maar in de uteindelijke versie dus met een hellebaard.
Op afbeeldingen in het stadhuis uit de 17e en 18e eeuw heeft de leeuw weer een knots. Omstreeks 1656 vertoont het stadszegel de leeuw met een speer, die licht gebogen is. De kleur van alle wapen is hout- of metaalkleurig. Pas na 1647 is de kleur zwart.
Over de betekenis van het wapen kan men allerlei suggesties doen. Twee van deze verklaringen zijn, de knots als herinnering aan de Bataven of de letterlijke vertaling van Ger-Trudis, zij die de speer voert.
Het wapen wordt sinds 1569 geplaatst binnen de zgn Hollandse tuin.
Een kroon verschijnt op het wapen in 1647 bij de lijkstatie van Frederik Hendrik. De kroon kan betrekking hebben op de titel Heer van Geertruidenberg die de Oranjes sinds Willem I voerden.
Bij de verlening werd om het historische wapen met Hollandse tuin en speer gevraagd, en werd de kroon toegevoegd.
Afbeeldingen
Het wapen in een 16e eeuws manuscript
Het wapen in een 16e eeuws manuscript
Het wapen bij Vander Eyck (1628) met knots
Het wapen in 1650
Het wapen in een 17e eeuws manuscript
Het wapen in het Wapen- en Vlaggenboek van Gerrit Hesman uit 1708
Een 19e eeuws lakzegel van de gemeente (foto Bauke Hüsken)
>Het wapen in de Oldenkott albums +/- 1910
Het wapen in de Koffie Hag albums +/- 1930
Het wapen op een sigarenbandje
Het wapen op een lokale munt
Briefhoofd 1952
Poststempel 1983
Poststempel 1989
Het wapen op een envelop 1983
Het wapen op een envelop 1994
Briefhoofd 1997
Literatuur: VdBergh, 1878; vHam, 1984
Portaal Nederlandse Overheidsheraldiek
Portaal Nederlandse overheidswapens |
Onderdeel van:  |
|
Nederlandse heraldiek:
Overzeese heraldiek:
|
Nederlandse heraldische verzamelobjecten
|
Contact and Support
Partners:
Your logo here ?
Contact us
© since 1995, Heraldry of the World, Ralf Hartemink 
Index of the site